Madonnalelie

Synoniemen: marialelie, witte lelie

Wetenschappelijke naam: Lilium candidum L.

Familie: Liliaceae (leliefamilie)

Land van herkomst

Vermoedelijk de halfwoestijnen tussen Turkije en Afghanistan. De Foeniciërs brachten de plant naar Carthago en Griekenland, de Romeinen brachten hem naar Engeland en van daar uit kwam de plant ook in Midden-Europa terecht.

Bestanddelen

Etherische oliën, flavonoïden, slijmstoffen, saponinen.

Omschrijving

De madonnalelie is de essentie van het begrip lelie. De grote, sneeuwwitte, trompetvormige bloemen met hun gele helmknoppen bloeien in juni en juli. Vijf tot twintig zoet-kruidig ruikende bloemen staan dicht bijeen op een ongeveer 1,2 m hoge stengel. De lelie behoort tot de lookfamilie. De imposante madonnalelie houdt van warmte en heeft een zogenaamde geschubde bol; in de dikke schubbenbladeren worden voedingsstoffen opgeslagen. Wie een madonnalelie in zijn eigen tuin wil moet de bol al laat in de zomer van het jaar ervoor planten. In de herfst groeit uit de bol een toefje bladeren waarmee de lelie in de winter krachten verzamelt.

Wetenswaardigheden

De wetenschappelijk soortnaam candidum is afgeleid van candidus en betekent zuiver, wit. De madonnalelie is een van de oudste cultuurplanten. Zoals te zien aan de afbeeldingen op kunstwerken is de plant al meer dan 4000 jaar de metgezel van de mens. Afbeeldingen van lelies sierden de zuilkapitelen van oude beschavingen in Egypte, Assyrië, de Minoïsche cultuur en in de tempel van Salomo in Jeruzalem. De oudste afbeeldingen van de madon-nalelie werden gemaakt in de tijd rond 2500 voor Christus in de Egyptische stad Aswan, waar de lelie voor kwam op een stenen bas-reliëf op een koningstroon en een sarcofaag. Volgens de Griekse legende hebben we de lelie te danken aan de Griekse god Hercules en zijn verlangen onsterfelijk te worden. De melk van de godin Hera moest hem deze onster-felijkheid geven. Hercules drong binnen bij de slapende godin van de vrouwen en dronk aan haar borst. Daarbij vielen er een paar druppels melk op de grond en daaruit groeiden lelies.Al in de oudheid gold de madonnalelie als symbool van schoonheid, vruchtbaarheid en rijkdom. In de bijbel wordt de lelie meermalen genoemd: in Samuel-1, in verschillende psalmen, het Hooglied en de evangeliën van Mattheus en Lucas. In de middeleeuwen werd de lelie het symbool van onschuld en zuiverheid en was gewijd aan de Maagd Maria. De overledene moest zuiver voor God verschijnen. Om die reden werd de lelie ook een grafbloem.

Volgens oude sagen zou de plant vanzelf groeien op de graven van mensen die tijdens hun leven ten onrechte van een vergrijp waren beschuldigd. De lelie gaf aan dat de ziel zuiver was en naar God was gegaan. De Romeinen namen de lelie op in hun wapen, als symbool van zuiverheid, hoop en ongedeerdheid. De koninklijke familie van de Bourbons nam dat idee zo rond het jaar 1200 weer op. Sindsdien is de gestileerde lelie met drie bloemblaadjes het koninklijke symbool bij uitstek. Maar de lelie komt ook op veel burgerlijke wapens voor als drager van de hoop. De Romeinen namen de lelie op in hun wapen, als symbool van zuiverheid, hoop en ongedeerdheid. De koninklijke familie van de Bourbons nam dat idee zo rond het jaar 1200 weer op. Sindsdien is de gestileerde lelie met drie bloemblaadjes het koninklijke symbool bij uitstek. Maar de lelie komt ook op veel burgerlijke wapens voor als drager van de hoop. Aan de madonnalelie worden ook wel magische krachten toegeschreven: de bol zou bescherming bieden tegen verwondingen, tovenarij en spoken. Wie madonnalelies oogst als Venus en de maan in het sterrenbeeld Stier of Weegschaal staan moet er een voortreffelijke liefdesdrank van kunnen brouwen. Vrouwen zouden zich moeten wassen met een mengsel van sap van de lelie en een extract van de geneeskrachtige plant andoorn om jong en mooi te blijven. De bloemen en de bol van de madonnalelie zijn eetbaar. De bloemen smaken friszuur en kruidig. Ze zijn zowel een fraaie als smakelijke decoratie.

De plant op een andere manier bekeken

De madonnalelie is de tweede koningin van de bloemen. Zij aan zij met de roos is de lelie al duizenden jaren de metgezel van de mens. De roos heeft een relatie met de zon, maar de madonnalelie met de maan. De lelie leeft in de polariteit bol-bloei. De buitengewoon sterk aan het oppervlak groeiende bol behoort eigenlijk meer tot de bladeren en heeft een directe verbinding met de bladrozet die hem verzorgt. Beide volgen de vorm van het aardoppervlak, de huid van onze planeet. Dat is een indicatie voor de relatie met de huid van de mens. De bol is een zeer sterk gestuwde uitdrukking van blad en stengel, een waterige, slijmerige zwelling op de overgang naar de aarde. Deze gespannen gestuwde houding ontlaadt zich welhaast in de als een pijl naar boven groeiende stengel, met op het hoogste punt ervan de overdadige bloemenkelken die openstaan naar zon en warmte. De stuwing en verharding van de bol weet de madonnalelie om te zetten in betoverende schoonheid.

De planten in onze producten

De bollen van de madonnalelie bevatten een hoog gehalte aan slijmstoffen. De ritmisch behandelde extracten helpen de huid vocht vast te houden en zijn exemplarisch voor het verhelpen van bindweefselverhardingen en verhoorning. Ze komen voor in: